Choroby tarczycy są nierozłącznie związane z koniecznością stałego przyjmowania leków. Wydawać by się mogło, że to tylko jedna mała tabletka każdego dnia. Zwykle nie zdajemy sobie jednak sprawy, że pamiętanie o zażyciu leku to jedynie połowa sukcesu. Wielu z nas tarczycowców nigdy nie zastanawiało się nad tym jaki wpływ na skuteczność działania leku mają śniadania czy kawa. Jedyne wskazanie, jakie znajdujemy na ulotce leku to informacja, żeby przyjmować go rano na czczo, 30 min prze pierwszym posiłkiem. Sama nie spotkałam się też z tym, żeby endokrynolog podał mi dodatkowe informacje i obostrzenia w tym temacie. Niestety istnieje wiele niepozornych czynników, które wpływają na skuteczność działania przyjmowanej lewotyroksyny.
Hormony jest to grupa leków, które najlepszą wchłanialność osiągają przy przyjmowaniu ich na czczo. Na podstawie badań stwierdzono jednak, że nawet przy zażywaniu lewotyroksyny na pusty żoładek około 30% leku się nie wchłania, a co za tym idzie nie ma szansy zadziałać na nasz organizm. Jeśli przyjmiemy lek po śniadaniu istnieje bardzo duża szansa, że nie zostanie on wchłonięty wcale.
Błędne założenia odnośnie pory przyjmowania hormonów tarczycy
Pozostając w temacie wytycznych z ulotki. Nie jest zabronione zażywanie leków na tarczycę na noc. Przyjęło się że stosujemy ją rano bo wtedy czas jaki upłyną od ostatniego posiłku jest najdłuższy i żołądek z założenia powinien być pusty. Jeśli jednak rano nie macie możliwości odczekania odpowiednio długo między przyjęciem leku, a śniadaniem warto zapytać swojego lekarza o zmianę pory zażywania hormonu. Pamiętamy jednak, że jeśli już mamy ustalone, że zażywamy lek na tarczycę rano/wieczorem to trzymamy się zawsze tej jednej pory dnia.
Nietolerancja laktozy ma znaczenie w leczeniu tarczycy
W Polsce monopol na leki z hormonami tarczycy ma dwóch producentów, którzy wypuszczają na rynek farmaceutyczny dwa leki na tarczycę: Euthyrox oraz Letrox. Nie wszyscy wiedzą, że pierwszy z nich zawiera w składzie substancje wypełniające z laktozą. Właśnie dlatego przy dobieraniu leku na tarczycę warto wspomnieć lekarzowi o nietolerancji tego składnika. W wielu przypadkach złe samopoczucie po leku jest łączone z nieodpowiednio dobraną dawką leku czy problemami żołądkowymi, a może mieć to związek właśnie z zawartą w Euthyroxie laktozą.
Czy przyjmować lek na tarczycę przed badaniem krwi
Dużo osób z założenia przyjmuje, że na pobranie krwi na poziom hormonów tarczycy trzeba przyjść rano, na czczo i w dodatku bez przyjmowania leku. W tym przypadku nie jest to konieczne. Tyroksyna ma długi okres półtrwania i utrzymuje się we krwi 7 do 8 dni. Jednorazowe nieprzyjęcie leku na tarczycę przed badaniem nie ma więc wpływu na wynik. Co więcej, hormony tarczycy możemy badać o każdej porze dnia, niezależnie od tego czy zjedliśmy wcześniej posiłek czy nie.
Leki na tarczycę na 30 min przed posiłkiem
Jak już wielokrotnie wspominałam tyroksynę przyjmujemy na czczo. Ulotka mówi, że wystarczy 30 minut przed posiłkiem ale czy aby na pewno? Niestety dla wielu pacjentów będzie to zbyt krótki odstęp czasu. Wskazane pół godziny jest poprawne w sytuacji, kiedy nasze jelita są w idealnym stanie, nie mamy problemów trawiennych, wzdęć, alergi czy też nietolerancji pokarmowych. W dzisiejszych czasach jest to niemal niemożliwe. Wielu z endokrynologów zaleca więc odczekanie minimum godziny, a najlepiej dwóch między zażyciem tabletki a pierwszym posiłkiem.
Hormony tarczycy przepijaj wodą
Jak wszystkie inne leki, lewotyroksynę najlepiej przepić po prostu małą ilością wody. Odradza się wszelakie herbaty, zioła, napoje i soki, a w szczególności te pomarańczowe i graejpfrutowe, które zaburzają wchłanianie leku.
Lewotyroksyna a kawa
Odczekaliśmy odpowiednio długo więc pora na śniadanie i oczywiście kawę. Zostało naukowo udowodnione, że kawa w pewien sposób wiąże lek na tarczycę, co skutkuje ograniczeniem jego wchłaniania, a tym samym działania. Dodatkowo wiele z nas nie potrafi się obejść bez dodania do napoju mleka. Niestety wapń, laktoza i soja również osłabiają wchłanianie lewotyroksyny. Rozwiązaniem jest poczekanie z kawą i produktami mlecznymi 2 – 3h od zażycia leku. Przypomnę, że najlepszym czasem na wypicie kawy jest godzina między 10 a 11 kiedy to spada nam poziom kortyzolu.
Czego nie jeść na śniadanie po zażyciu leku na tarczycę
Śniadanie to posiłek, w którym często króluje nabiał. Ze względu na zawarty w nim wapń, osłabiający wchłanianie leków na tarczycę, należy pamiętać o odpowiednim odstępie czasu między tabletką a posiłkiem lub rozważyć zmianę w jadłospisie. Kiepskim pomysłem na śniadanie dla osób przyjmujących lewotyroksynę są również owoce takie jak grejpfruty, papaja, pomarańcze czy winogrona. Kolejna sprawa to błonnik pokarmowy, który jest jednym z czynników najczęściej zaburzających wchłanianie lewotyroksyny. Ryzyko jest udowodnione badaniami i na tyle znaczące, że osoby na diecie bogatobłonnikowej zmuszeni są często do zwiększenia dawki przyjmowanego leku. Zaznaczam, że wspomniane pokarmy eliminujemy jedynie ze śniadania. Nie ma potrzeby całkowitego wyłączania ich z naszej diety. Warto wspomnieć, że zupełnie odmienne działąnie ma wtamina C, która zwiększa wchłanialność lewotyroksyny. Warto więc do śniadania włączyć owoce i warzywa bogate w ten składnik.
Inne leki i suplementy przy przyjmowaniu lewotyroksyny
Chorobom tarczycy często towarzyszą różne inne schorzenia, które wymagają przyjmowania leków. Jest bardzo wiele substancji, które wchodzą w interakcję z lewotyroksyną. Są to na przykład składniki leków antykoncepcyjnych, przeciwwirusowych, insulina, antydepresanty, leki obiżające cholesterol, czy niektóre antybiotyki oraz wiele, wiele innych. Zawsze konieczne jest skonsultowanie się z lekarzem i ustalenie jak przyjmować dane leki, aby wzajemnie na siebie nie oddziaływały, nie obniżały lub nie wzmacniały swojego działania lub aby nie spowodowały pogorszenia stanu zdrowia. Dokładnie to samo tyczy się suplementów, które zwykle przyjmujemy bez zastanowienia łącząc je z lekami czy pokarmami, które wpływają na ich działanie. Na przykład selen, który często jest suplementowany podczas leczenia niedoczynności tarczycy, powinien być przyjmowany minimum 4h od zażycia tyroksyny i nigdy w połączeniu z cynkiem (należy poczekać kolejne 2-4h i dopiero zażyć).
Samo zażycie leku to nie wszystko
Jestem ciekawa czy Wasz lekarz endokrynolog przekazał Wam te ważne informacje na temat przyjmowania lewotyroksyny, czy zapytał na wizycie o kawę, posiłki, przyjmowane leki i suplementy.
